“Khi tay ta tác động một lực lên phím đàn, thì bên trong trục đứng sẽ được đẩy lên khiến búa gõ vào dây dàn. Và cùng với đó, thì bộ phận phím chặn âm sẽ được nâng lên khỏi dây đàn để dây đàn có thể rung và tạo ra âm thanh.” Chỉ bằng hai câu giải thích đơn giản về “Cơ chế hoạt động của đàn Piano Cơ” cũng đủ để bạn hiểu tầm quan trọng của dây đàn trong việc tạo ra âm thanh tuyệt vời của cây đàn Piano rồi đúng không?
Tiếp tục series “TÌM HIỂU VỀ ĐÀN PIANO” trong bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về dây đàn Piano, vật liệu cấu thành, kích thước cũng như cấu trúc bố trí dây trong đàn Piano như thế nào?
Tham khảo bài viết:
- Khung đàn Piano, ảnh hưởng của nó đến âm thanh và tuổi thọ đàn Piano như thế nào?
- Bộ cộng hưởng đàn và tác động của nó đến âm thanh đàn Piano
Như các bạn đã biết, hầu hết các cây đàn Piano đều có hơn 200 dây đàn và mỗi một dây sẽ có thể chiu lực căng lên đến 220 pound. Nó hầu hết được làm từ dây thép với cường độ cao, hội tụ các yếu tố dẻo dai, ít cacbon nhất, có đường kính khác nhau và được chia thành hai âm vực: dây câm vực cao (treble) và âm vực thấp (bass).
Dây đàn Piano được thiết kế một cách tinh sảo và đặc biệt, để đạt được đúng tần số rung dây đàn piano phải chịu được sức căng cao, giữ được độ căng ổn định.
Thông thường đường kính dây đàn Piano giao động từ 0.29” – 0.47” (0.737mm – 1.3mm) đối với dây trung và dây treble.
Bảng kích thước dây
| Loại Dây | Kích thước mm | Vị trí |
| 13 | 0.775 | Cao |
| 13,5 | 0.800 | Cao |
| 14 | 0.825 | Trung cao |
| 14,5 | 0.850 | Trung cao |
| 15 | 0.875 | Trung cao |
| 15,5 | 0.900 | Trung cao |
| 16 | 0.925 | Trung |
| 16,5 | 0.950 | Trung |
| 17 | 0.975 | Trung |
| 17,5 | 1.000 | Trung |
| 18 | 1.025 | Trầm |
| 18,5 | 1.050 | Trầm |
| 19 | 1.075 | Trầm |
Dây Bass đàn Piano
Là những dây có lõi có kích thước như trên nhưng bên ngoài được quấn thêm môt lớp dây đồng (như dây guitar bass). Chúng được đặt phía bên trái của đàn Piano, tạo nên những nốt trầm, thấp.
Phân biệt hai loại dây bass Piano là Universal và Custom. Universal là dây bass được quấn sẵn với kích thước cố định giống nhau cho các loại đàn. Để thay dây bass cho đàn Piano, người ta sẽ phải cắt bớt vỏ và lõi để phù hợp với kích cỡ của đàn Piano. Trong khi đó, Custom là loại dây được cuốn theo kích cỡ của từng loại đàn, khi thay dây loại này sẽ dễ dàng và âm thanh đáng tin cậy hơn.
Dây Treble (âm vực cao)
Dây treble được đặt phía bên phải của đàn, tạo ra những nốt cao, trong sáng như âm thanh thủy tinh. Loại dây này cũng được làm từ lõi thép, cuốn quanh bằng đồng loại 2 dây, và phần dây sắt có 3 dây, dây cao nhất có kích cỡ 0.03 inch. Dây thấp nhất cỡ 0.048 inch.
Ngoài mục đích dùng cho Piano dây đàn Piano còn có thể dùng cho các lạoi đàn khác như đàn Tam thập lục, đàn tranh, hạc cầm…
* Thông tin tham khảo:
Ngoài những trường hợp có dây đàn Piano thông thường, bạn còn có thể gặp: “Dây đàn chéo” và “dây đàn thẳng”. Cụ thể như sau:
- Loại dây đàn chéo nhau được áp dụng cho dòng Piano Upright. Hiện nay, bạn có thể gặp dây đàn chéo ở một vài cây đàn mới, nhưng chỉ được sử dụng một phần nhỏ thôi.
- Các cây đàn piano dây đàn chéo có dây bass được cố định theo đường chéo từ đầu bên trái của đàn đến cuối đầu bên phải “trên” dây treble – dây mà đi từ đầu bên phải tới cuối đầu bên trái.
- Trong một khung dây đàn thẳng, thì tất cả các dây đàn được bố trí song song với nhau theo chiều đọc (hoặc nghiêng), ngược lại trong khung dây đàn chéo thì những dây bass giao nhau ở giữa tạo hình chữ “X”.
Một điều khá đặc biệt và hấp dẫn là đàn piano có dây đường chéo dài sẽ cung cấp âm thanh phong phú hơn so với dây thẳng. Bạn hãy chú ý điều này khi đi mua đàn nhé!
